Bakan yardımcılarını karşı karşıya getiren dava: eNabız, Katar'a satılmış!

Tüm vatandaşların kişisel sağlık bilgilerinin tutulduğu eNabız sisteminin fikri mülkiyet hakları nedeniyle açılan dava Sağlık Bakanlığı’nı karıştırdı.

Sağlık Bakanı Yardımcısı Sabahattin Aydın'ın eşi tarafından kurulan ve eNabız sistemini ilk tasarlayan şirket olan Bilbest isimli firma, Tiga isimli şirket ile Sağlık Bakanlığı aleyhinde dava açtı. T24'ten Asuman Arancı'nın haberine göre hukuki süreç, Tiga adlı firmanın eNabız uygulamasını Katar’a 'kendi mülkiyetindeymiş' gibi satması nedeniyle başladı.

Firmanın diğer Sağlık Bakanı Yardımcısı Şuayip Birinci’ye yakın olduğu da öne sürüldü. Sağlık Bakanlığı, mahkemeye gönderdiği dilekçede, 2017’de uygulama yazılımının sil baştan oluşturulduğunu, bunun da Bakan Yardımcısı Birinci’nin liderliğinde tasarlandığını öne sürdü.

Ancak bu aşamada Birinci, danışmanlık aldığı kişinin, Tiga aleyhine sosyal medyadan mesaj paylaşmasıyla şoke oldu. Danışmanın işine son verildi. Birinci daha sonra, Sağlık Bakanlığı’nın avukatları aracılığıyla kendi danışmanları ve Sabahattin Aydın’ın eşinin kurduğu Bilbest hakkında 'ihaleye fesat ve rüşvet' iddiasıyla suç duyurusunda bulundu.

Savcılık da eNabız’ın usulsüz biçimde satıldığını öne süren Bilbest yöneticileri ve Birinci’nin işine son verdiği danışmanı dahil yedi kişi hakkında “ihaleye fesat ve rüşvet” davası açtı.

HUKUK DAVASI KRİZ ÇIKARDI

eNabız’ın fikri mülkiyet hakları, Sağlık Bakan Yardımcısı Sabahattin Aydın’ın eşi tarafından kurulan ve bir dönem oğlunun da ortak olduğu, sonradan el değiştiren Bilbest firması ile Sağlık Bakanlığı ve Bakan yardımcısı Şuayip Birinci’yi karşı karşıya getirdi. Kriz, Bilbest’in, Birinci’ye yakın olduğu iddia edilen Tiga isimli firma ile Bakanlık aleyhine dava açmasıyla çıktı.

ENABIZ NASIL DAVALIK OLDU?

Sağlık Bakanlığı’ndan aldığı milyonlarca liralık ihalelerle gündeme gelen ve eNabız uygulamasının ilk kodlamalarını yazan Bilbest firması, uygulamanın bakım, onarım ve güncelleme işlerini yapan Tiga Bilgi Teknolojileri isimli şirketin eNabız’ı yurtdışına satarak fikri mülkiyet haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle hukuk davası açtı.

İstanbul Anadolu Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesinde açılan davanın dilekçesinde Tiga’nın yanı sıra Sağlık Bakanlığı da davalı olarak gösterildi. Dilekçede, eNabız uygulamasını oluşturan iki temel alt yapı sistemine ait kodlamaların Bilbest tarafından yazıldığı, kullanım hakkının Sağlık Bakanlığı’na devredildiği ancak ticari mülkiyetinin Bilbest’te bulunduğu öne sürüldü.

Buna karşın Tiga firmasının uygulamanın bakım onarım çalışmaları sırasında elde ettiği kodlama verilerini kullanarak eNabız’ı ticari bir ürüne dönüştürdüğü ve kendi mülkiyetindeymiş gibi yurtdışına ihraç ettiği anlatılan dilekçede, Tiga’nın bu ticaretten sağladığı kazancın mahkemece tespit edilerek Bilbest’e ödenmesi talep edildi.

'BİRİNCİ LİDERLİK ETTİ, SİL BAŞTAN YAZILDI'

Açılan davaya cevap veren Tiga firması, Bilbest’in yaptığı eNabız uygulamasının ihtiyaçlara cevap vermemesi nedeniyle Sağlık Bakanlığı ile alınan karar doğrultusunda kendileri tarafından “sil baştan” yazıldığını iddia etti. Bakanlık da davaya gönderdiği cevapta, eNabız’ın 2017 yılından sonra sıfırdan üretilerek yapıldığını ve fikri mülkiyetinin kendilerinde olduğunu öne sürdü. Cevap dilekçesinde, “eNabız’ın yapılmasında Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci’nin liderlik ettiği, teorik ve pratik destek verdiği, bizzat yapmak ve yürütmek şeklinde emeği olduğu” öne sürüldü.

Bakanlık ayrıca “Tiga’nın, Türksat’ın altında resmi alt yüklenici olarak eNabız’ın kaynak kodlarının yeniden yazılması dahil, yazılım geliştirme konusunda hizmet verdiğini” belirterek, Tiga’dan yana tavır koyarken, mahkemeden de davanın gizli yürütülmesi talebinde bulundu.

'PRATİSYEN HEKİM BİRİNCİ'

Bilbest’in, Bakanlığın bu cevabına verdiği yanıt ise krizin büyüklüğünü gözler önüne serdi. Yazıda, Tiga ve Sağlık Bakanlığı arasında “ihtiyari dava arkadaşlığı” bulunduğu ifade edilerek, “Bakan Yardımcısı Birinci hakkındaki övgülere neden yer verildiğinin anlaşılamadığı” kaydedildi. Birinci’ye yönelik övgüler “Davalı Sağlık Bakanlığı herhangi bir bilişim eğitimi veya belgesi olmayan bir pratisyen hekimin (Dr. Şuayip Birinci) sayısız büyük bilişim projesini tasarladığına, liderlik ettiğine ve adım adım tarif edebileceğine inanarak bir cevap dilekçesi sunmuş ve eserin fikri mülkiyet haklarının kendisine ait olduğunu ileri sürmüştür!” sözleriyle eleştirildi. Bilbest ayrıca, “Bakanlığın, kendisinde olduğunu iddia ettiği fikri mülkiyet haklarının, eNabız ile hiçbir ilgisi bulunmayan Tiga tarafından ticari ürün haline getirilerek satılmasına karşın sessiz kalmasının” da mahkeme tarafından dikkate alınmasını istedi.

İki Bakan yardımcısının yakın olduğu iddia edilen şirketler ile Bakanlığın da taraf olduğu fikri mülkiyet davası, bir başka krizin kapısını araladı.

KRT